คำอำนวยพร 7 ธันวาคม 2564
** ประโยคที่ว่า “ไม่กระทำตามใจกลับได้ผล” มิใช่การไม่ทำอะไรเลย แต่เป็นการทำล่วงหน้าก่อนที่เหตุการณ์จะมาถึง ทั้งยังประเมินสถานการณ์ล่วงหน้าไว้ทุกรูปแบบ และกุมทุกอย่างไว้ได้ เมื่อสถานการณ์จริงมาถึง จึงกลับไม่ต้องทำอะไรเลย นี่คือสภาวะและความสามารถของอริยบุคคลในการ เตรียมเงื่อนไขให้พร้อม ไม่กระทำตามใจกลับได้ผลคือการรู้แจ้งอย่างฉับพลันที่เข้าใจเต๋าและปฏิบัติเต๋า
อรุณสวัสดิ์ * * *
ขอนำส่งการแบ่งปันเกี่ยวกับคัมภีร์ "เต้าเต๋อจิง" บทที่ 47 และคำอำนวยพรในเดือนแห่งความสงบสุข
[ขีดจำกัดของการปฏิบัติจนรู้จริง]
ประเด็นที่ 1 ภูมิปัญญาระดับจิตวิญญาณมิได้มาจากความรู้
1.1 การปฏิบัติจนรู้จริงนั้นไม่ผิด แต่สำหรับปัจเจกบุคคลแล้วยังไม่พออย่างยิ่ง
“ถึงไม่ออกนอกบ้าน ก็รู้เรื่องทั่วหล้า”
แนวคิดของคนทั่วไป หากไม่ออกนอกบ้าน แม้แต่การเอาชีวิตรอดและดำเนินชีวิตยังไม่อาจทำได้ แล้วจะไป “รู้เรื่องทั่วหล้า” ได้อย่างไรเล่า ดังนั้น พ่อแม่ปัจจุบันอบรมสั่งสอนลูกมักเตือนพวกเขาเสมอว่า เส้นทางเดียวที่จะเป็นบุคคลที่ประสบความสำเร็จได้ คือการ “อ่านหนังสือหมื่นเล่ม เดินทางไกลพันลี้” ต้องลงมือปฏิบัติจึงจะรู้จริงได้
ทัศนะเหล่านี้ล้วนแต่ไม่ผิด ขอเพียงคนเราพยายามศึกษาจากหนังสือ และพยายามออกไปเรียนรู้จากผู้อื่น จึงจะเก็บเกี่ยวตามที่ลงแรงไปได้ มีเพียงการกุมความรู้และเทคนิค จึงจะอยู่รอดได้ นี่คือเส้นทางการทำความเข้าใจสังคมและธรรมชาติที่จำเป็นต้องผ่าน
การยอมรับและความเข้าใจมากมายของคนเราล้วนมีพื้นฐานอยู่บนความเป็นจริง และสิ่งที่ได้เห็นได้ฟัง วิธีการจัดหมวดหมู่และสรุปเช่นนี้ ในกรณีที่มีประสบการณ์และมีข้อมูลสถิติมากพอก็สามารถทำได้ แต่สำหรับปัจเจกบุคคลแล้ว กลับยังห่างไกลอีกมาก แม้ว่าคนเราจะใช้เวลาทั้งชีวิตและเดินทางไปรอบโลก จะสามารถรู้เรื่องราวได้มากน้อยเพียงใด สิ่งที่ได้พบเห็นและได้ยินของประชากรทั่วโลกกว่าเจ็ดพันล้านคน และประสบการณ์ห้าพันปีของมนุษย์ กฎที่สรุปได้สามารถอธิบายเรื่องราวต่าง ๆ ได้มากมาย แต่ยังคงมีเรื่องราวที่ไม่สอดคล้องกับการยอมรับและความเข้าใจของเราอยู่ดี และยังคงมี “ปฏิทรรศน์*” เกิดขึ้น
ยกตัวอย่าง ก่อนที่จะเกิด “แนวคิดระบบดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลาง” ขึ้น “แนวคิดระบบโลกเป็นศูนย์กลาง” อยู่ในฐานะปกครองของยุโรปยุคกลางตลอดมา โดยเข้าใจว่าโลกคือศูนย์กลางของจักรวาล นิ่งอยู่กับที่ไม่เคลื่อนไหว และดาวดวงอื่น ๆ ล้วนแต่โคจรรอบโลก ทฤษฎีนี้เคยถูกยกย่องเป็นพระคัมภีร์ของศาสนาคริสต์
จนถึงยุคทศวรรษที่ 5 ของศตวรรษที่ 16 นิโคลัส โคเปอร์นิคัส (Nicolaus Copernicus) ได้เสนอทฤษฎี “ดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลาง” ขึ้น และกล่าวว่า “โลกเป็นรูปทรงกลม นอกจากนี้ยังกำลังเคลื่อนที่ และหมุนรอบตัวเองครบหนึ่งรอบเป็นเวลา 24 ชั่วโมง ส่วนดวงอาทิตย์นั้นไม่เคลื่อนที่ เป็นศูนย์กลางของจักรวาล โลกและดาวเคราะห์ดวงอื่นๆ ล้วนแต่โคจรรอบดวงอาทิตย์ มีเพียงดวงจันทร์เท่านั้นที่โคจรรอบโลก”
โคเปอร์นิคัสได้ทำลายฐานะการปกครองทางศาสนาอันยาวนานของแนวคิด “โลกเป็นศูนย์กลาง” บรรลุการเปลี่ยนแปลงพื้นฐานทางดาราศาสตร์ แต่การเสนอแนวคิด “ดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลาง” ของโคเปอร์นิคัสมิได้ทำตามความรู้สึกของผู้คน หมายความว่า ผู้คนยืนอยู่บนโลก จะรู้ได้อย่างไรว่าแท้ที่จริงแล้วตนเองและโลกกำลังหมุนรอบดวงอาทิตย์เล่า หากมองว่าโลกคือบ้านหลังใหญ่ เช่นนี้จะถือว่าโคเปอร์นิคัสเป็นผู้ “ไม่ออกนอกบ้าน ก็รู้เรื่องทั่วหล้า” ได้หรือไม่
อาจารย์จ้าวเมี่ยวกว่อ
วันที่ 7 ธันวาคม 2564
(เผยแพร่วันที่ 1402)
* * *
* ปฏิทรรศน์ หรือ พาราด็อกซ์ (อังกฤษ: Paradox) คือ ประโยคหรือกลุ่มของประโยคที่เป็นจริงอย่างชัดเจน แต่นำไปสู่ความขัดแย้งในตัวเอง หรือสถานการณ์ที่อยู่นอกความคิดทั่วไป โดยทั่วไปแล้วอาจเป็นไปได้ว่า ประโยคดังกล่าวนี้แท้จริงแล้วอาจไม่ได้นำไปสู่สภาวะขัดแย้ง ผลลัพธ์ที่ได้อาจไม่ใช่ข้อขัดแย้งจริงๆ หรือข้อกำหนดในตอนต้นอาจไม่จริงหรือไม่สามารถเป็นจริงพร้อม ๆ กันได้
** 老子的“不为而成”，并不是真正的不作为，而是事先已经作为了，而且是充分估计到了各种情况，一切都在掌握中了。真正事到临头，反而不需要作为了，这是圣人的意境与能力的水到渠成。不为而成是明道与行道的证悟。
早安！* * *
07实践出真知的局限
《道德经第47章分享暨平安月祝福》连载07
第一层面，心灵层面的智慧，并不来源于知识。
一、实践出真知没有错，但对个体而言，远远不够。
不出户，知天下
在普通人的概念中，不出户，连生存和生活都没法做到，怎么还能“知天下”呢？所以，现代父母教育孩子总是告诫他们：唯一能成才的道路，就是“读万卷书，行万里路”，实践才能出真知。
这些观点都没有错。人只有努力从书本上学习，努力走出去向他人学习，才能几分耕耘几分收获；只有掌握知识、掌握技能，才能生存。这是了解社会、了解自然的必经之路。
人们的很多认知都基于现实，基于所见所闻，这种归纳总结方法在经验数据足够多的前提下是可行的，但就个体而言，却远远不够。一个人即便穷尽一生，走遍天下，又能知晓多少事呢？全世界70多亿人的见闻，人类五千年的经验，所总结的规律对于很多事能解释得通，但依然有不符合我们认知的事情存在，也依然有“悖论”出现。
比如，在“日心说”出现前，“地心说”在中世纪的欧洲一直居于统治地位，认为地球是宇宙的中心，静止不动，其他星体都围着地球旋转。这个理论曾被天主教会奉为经典。
到十六世纪五十年代，哥白尼发表的“日心说”却说：“地球是球形的；而且地球在运动，每24小时就自转一周；而太阳是不动的，处于宇宙中心，地球及其他行星都围绕太阳做圆周运动，只有月亮环绕地球运行。”
哥白尼打破了长期以来居于宗教统治地位的“地心说”，实现了天文学的根本变革。但哥白尼提出“日心说”，并没有遵从人们的感知——人们站在地球上，又怎能知晓地球和自己原来都是围绕太阳转动呢？如果将地球当成一所大房子，那么哥白尼是否算是“不出户，知天下”呢？
赵妙果，2021年12月7日，第1402天